Waar moet je op letten bij het plaatsen van een warmtepomp?

Dit artikel wordt aangeboden door de werkgroep van de Vijfde Verloting. Let op: dit artikel gaat niet in op benodigde vermogens, prestaties, rendement, koelmiddel, diameters, etc.

Wil je een warmtepomp in huis laten plaatsen? Goed idee! Het is een duurzame manier om je woning te verwarmen. Maar er zijn wel wat dingen waar je vooraf goed over moet nadenken. We zetten de belangrijkste aandachtspunten voor je op een rij.

1. Laat je goed informeren

Een warmtepomp is een technisch apparaat. Het moet goed worden aangesloten én juist worden ingesteld. Dit moet gebeuren door een specialist. Spreek duidelijk met de installateur af wat het systeem moet kunnen en zet dit op papier. Vraag ook of jouw huis er al klaar voor is. Goed om alvast te weten: wist je dat een warmtepomp langzaam werkt? De temperatuur stijgt geleidelijk, dus het werkt anders dan een cv-ketel.

2. Vraag een offerte aan

Kies een installateur uit de buurt die je kunt vertrouwen. Ga niet zomaar in zee met iemand die snel installeert en daarna moeilijk bereikbaar is. Vraag om een duidelijke offerte. Daarin moet ook een onderhoudscontract staan:

• Voor een volledig elektrische warmtepomp: onderhoud aan het hele systeem. 
• Voor een hybride warmtepomp: onderhoud aan de warmtepomp én de cv-ketel. 

Controleer in de offerte:

• de prijs en hoelang de levering duurt;
• hoe subsidie geregeld wordt;
• wat wel en niet inbegrepen is;
• garanties;
• het onderhoudscontract.

3. Elektriciteit in huis

Een warmtepomp werkt op stroom. Controleer of je meterkast hiervoor geschikt is. Vaak is een 3-fasenaansluiting nodig met drie aparte groepen. Overleg dit van tevoren met de installateur en vraag ook wat dat (extra) kost.

4. Waar komt het binnendeel?

In huis komt een deel van de warmtepomp te staan. Dit moet op een plek waar genoeg ruimte is. Denk ook aan:

• ruimte voor een boiler of buffervat;
• de route naar deze ruimte toe: lukt het om alle apparatuur hier te krijgen?;
• een stevige vloer;
• genoeg werkruimte voor de installateur;
• hoe de stroomkabel naar de warmtepomp loopt.

5. En waar komt het buitendeel?

De warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht. Daarvoor is een buitenunit nodig. Die moet op een goede plek komen te staan. Overleg met de installateur of de plek die je in gedachten hebt, geschikt is. Let hierbij op het volgende:

• Een plat dak of stevige muur is vaak een goede plek (massief beton of metselwerk).
• Zorg dat onderhoud mogelijk is op deze plek.
• Kies een plek waar de leidingen makkelijk gelegd kunnen worden.
• Leidingen moeten goed geïsoleerd zijn.
• Er moet ruimte zijn voor de stroom- en communicatiekabel tussen binnen en buiten.

Afbeelding 1: achterzijde van een woning.

6. Geluid

Een warmtepomp maakt geluid. Houd rekening met de buren:

• De unit mag bij de buren niet meer dan 40 decibel geluid maken. Dat wordt gemeten op de erfgrens of bij het dichtstbijzijnde raam of deur van de buren. Maakt de unit meer geluid, dan moet deze worden voorzien van geluidsdemping. (Rijksoverheid: Geluidseisen 1 april 2021).
• Plaats de buitenunit niet te dicht bij ramen of slaapkamers.
• Op een plat dak of tegen een gevel kan het geluid doorklinken.
• In de tuin is vaak de beste plek, met genoeg ruimte om de unit heen.
• Je kunt geluidsdempers of een omkasting gebruiken.

7. Handige extra tips

• Laat genoeg ruimte tussen de muur en de buitenunit (minimaal 10 cm).
• Zorg dat water (condens of dooiwater) goed weg kan lopen.
• Bescherm de buitenunit met een afdakje (let op: dat maakt soms ook geluid door bijvoorbeeld vallende regendruppels).
• Zorg dat lucht niet tegen de gevel waait.
• Plaats een werkschakelaar bij de buitenunit (voor veiligheid bij onderhoud).
• Een warmtepomp kan ’s nachts op een lagere stand draaien.
• Onderhoud is belangrijk: laat het systeem elk jaar controleren.
• Een buitenunit aan de straatzijde van het huis, kan het aanzicht van de straat veranderen. In sommige gevallen heb je een vergunning nodig voor plaatsing van de buitenunit.
• Een warmtepomp en de buitenunit hebben elk jaar een onderhoudsbeurt nodig. De installateur controleert dan of alles goed werkt, of er foutmeldingen of lekkages zijn, of het veilig is én maakt het vuilfilter schoon.
• Soms zit het onderhoud voor de eerste twee jaar al in de prijs van de offerte. Daarna kun je kiezen voor een onderhoudsabonnement.

8. Laat alles goed opleveren

Controleer na de installatie of alles goed is aangesloten en of de warmtepomp goed werkt. Laat de installateur testen of er geen lekkages of storingen zijn. Een goede installatie is belangrijk voor een warm huis én een goed werkende warmtepomp. Controleer ook of het systeem de juiste temperatuur afgeeft, zowel bij de aanvoer als bij de retour van de warmte. Vraag ook om een opleveringsrapport. Daarin staan:

• de technische gegevens;
• hoe lang je garantie hebt;
• de onderhoudstermijn;
• een verklaring dat alles goed werkt;
• de handleiding;
• de instellingen van het systeem.

Er kan ook een proces-verbaal van oplevering worden opgesteld. Hierin staat wat er nog niet af is of wat niet klopt. Jij en de installateur ondertekenen dit samen.

9. Wat als een buitenunit aan de gevel niet kan?

Soms is een buitenunit aan de gevel geen goede keuze, bijvoorbeeld vanwege geluidsoverlast of als de buren er last van kunnen hebben. Er zijn gelukkig andere opties, zoals plaatsing in de tuin of een ander verwarmingssysteem. Laat een expert met je meekijken wat voor jou de beste oplossing is.

10. Bij plaatsing op een schuin dak

Let bij het plaatsen op een schuin dak op:

11. Monoblok warmtepomp

Een monoblok is een warmtepomp waarbij alles in één kast zit. Deze unit is wat groter, maar eenvoudiger te installeren. Binnen hoef je alleen de leidingen van en naar het verwarmingssysteem aan te sluiten.

Heb je na het lezen van deze tips nog vragen? Neem dan contact op met een installateur of met de werkgroep van de Vijfde Verloting via wup.5everloting@gmail.com. Zij denken graag met je mee.